1. Podstawy obsługi

Program Sibelius 6 to najnowsza odsłona profesjonalnej aplikacji do edycji nut. Dzięki niej stworzymy przede wszystkim doskonałe partytury i indywidualne głosy dla muzyków. To oczywiście nie wszystkie możliwości tego bardzo rozbudowanego programu, ale te podstawowe, z których w praktyce korzystają kompozytorzy i aranżerzy muzyczni.

Sibelius 6 oferuje także wiele dodatkowych funkcji, które okazjonalnie mogą być potrzebne w pracy muzyka, a są to:

• możliwość odsłuchiwania zapisanych w programie nut (także całych partytur) dzięki wbudowanemu syntezatorowi dźwięku. W tej wersji istnieje też możliwość wykorzystania zainstalowanych w systemie wirtualnych instrumentów VST. Funkcja ta pozwala także na wyeksportowanie wersji audio napisanej partytury. Wydaje mi się jednak, że dotyczyć to może wyłącznie wersji demonstracyjnej, gdyż warstwa „feelingowa” takiego nagrania pozostawia wiele do życzenia (pomimo, że brzmienie instrumentów – zwłaszcza tych VST – jest nie najgorsze). Po prostu w inny sposób traktuje się nuty, które mają być odczytane przez muzyka i odpowiednio zinterpretowane, a w inny dźwięki, które mają dobrze zabrzmieć. Pisane nuty dla muzyków zawierają sporą ilość skrótów, określeń słownych i maksymalnie uporządkowany zapis, co nie zawsze jest odpowiednio „zrozumiane” przez komputer i prawidłowo zinterpretowane (chociaż w tym zakresie twórcy Sibeliusa osiągnęli spory postęp – zob. zakładkę „Play/Performance”). Osobiście traktuję Sibeliusa wyłącznie jako edytor nut „do czytania”, a nagrań dźwiękowych dokonuję za pomocą innych programów sekwenserowych (np. Cubase). By zanadto nie obciążać procesora, w ogóle nie korzystam z wtyczek VST w Sibeliusie, a opieram się tylko na wbudowanym prostym syntezatorze, który w zupełności wystarcza, by odsłuchać materiał nutowy, choćby w celu sprawdzenia czy nie ma błędów.
• możliwość zeskanowania nut „z zewnątrz” i wprowadzenie ich do programu oraz ich edytowanie (analogicznie do programów typu OCR identyfikujących tekst). W praktyce nuty takie muszą być naprawdę dobrej jakości (wydruk – nie pisane ręcznie) by program je prawidłowo zidentyfikował. Nie twierdzę, że jest to nieprzydatna funkcja, ale czasami można stracić więcej czasu na poprawianie błędów takich „skanów” niż na ręczne wprowadzenie materiału.
• możliwość wprowadzania danych za pomocą sygnału audio (nowość w tej wersji Sibeliusa), czyli na przykład przez mikrofon. Ograniczona jest jednak tylko do pojedynczego głosu (bez współbrzmień).
• dodatki automatyzujące niektóre funkcje aranżowania:
  1. automatyczny zapis harmonii za pomocą symboli literowo-liczbowych na podstawie akordów zapisanych nutami
  2. automatyczne aranżowanie wielogłosów na podstawie zadanej harmonii
  3. automatyczne aranżowanie w określonej stylistyce np. na sekcję rytmiczną
• tworzenie (i korzystanie z zainstalowanych) ćwiczeń (etiud) dotyczących różnorodnych problemów wykonawczych na różne instrumenty
• tworzenie własnych, oryginalnych znaków i symboli, także nietypowych linii (w odróżnieniu od pięciolinii) itp.
• publikowanie swoich aranżacji i korzystanie z bazy dostępnej na stronie internetowej programu (tylko dla zarejestrowanych użytkowników)

Dodatków jest ogromna ilość, co sprawia że każdy znajdzie w programie wygodne dla siebie opcje zapisu nutowego, zgodne z potrzebami i przyzwyczajeniami. Ja jednak chciałbym się zająć podstawowymi funkcjami aplikacji na podstawie swoich praktycznych doświadczeń, z naciskiem na najważniejsze – moim zdaniem – opcje i ustawienia, zapewniające profesjonalne i czytelne wydruki nut.